Gepubliceerd door Justine Pardoen in Onderzoek

Online wereld maakt drempel hoger om aan seks te beginnen

Jongeren beginnen tegenwoordig later aan seks, bleek vorig jaar uit Seks onder je 25e. Kwalitatief onderzoek van Rutgers onder jongeren laat nu zien dat sociale media hierin op meerdere manieren een belangrijke rol spelen. Ook de verhoging van de leeftijd waarop je alcohol kunt krijgen is van invloed. Verder valt op dat jongeren veel waarde hechten aan de eerste keer seks, en die het liefst in een relatie beleven.

In Seks onder je 25e 2017, het grootschalige onderzoek onder ruim 20.000 jongeren van 12 tot 25 jaar, vonden Rutgers en Soa Aids Nederland dat jongeren een jaar later beginnen met zoenen en seks dan vijf jaar geleden. In 2017 had de helft van de jongeren met 18 jaar geslachtsgemeenschap gehad, in 2012 was dit met 17 jaar het geval. Een zelfde verschuiving is te zien in internationaal onderzoek. Hoe valt dit te verklaren? Kwalitatief onderzoek van Rutgers onder 47 jongens en meiden tussen de 16 en 25 jaar met verschillende achtergronden levert inzichten.

Liever appen dan f2f-contact

De jongeren die we spraken zijn het erover eens: social media hebben de offline wereld voor een groot deel vervangen. Jongeren gebruiken social media om contact met elkaar te hebben en zich te profileren: te laten zien hoe mooi, sexy en populair ze zijn. Dating apps en sociale media zoals Facebook en Instagram maken het gemakkelijker om te flirten en uit te proberen hoe je ‘in de markt ligt’. Je hebt dan geen ongemakkelijke stiltes en minder risico op afwijzing. Maar dat wil niet zeggen dat ze vervolgens ook makkelijker seks hebben. De drempel om in het echt op iemand af te stappen is groot.

Experimenteren is belangrijk

Dat jongeren later beginnen aan seks is op zich geen probleem. De verschuiving van gewoon contact naar online contact betekent dat een deel van de seksuele ontwikkeling van jongeren zich daar af speelt. Flirten en uitproberen of je interesse wekt, kun je ook online. Bovendien biedt de grotere online wereld meer mogelijkheden voor jongeren om contacten aan te gaan, ook voor degenen die buiten de heteronorm vallen of om andere redenen geen aansluiting hebben bij hun klasgenoten.

Maar het onderzoek laat ook de minder aangename kanten van de online wereld zien: de angst voor exposure, de druk om je te moeten profileren en om perfect te zijn, onzekerheid doordat je jezelf continu vergelijkt met anderen en als gevolg van dit alles de grotere drempel om ‘in het echt’ op iemand af te stappen. En juist van die fase, van ‘akward’ stiltes, gestuntel met zoenen tot de eerste verkering, leren jongeren hoe relaties werken en wie ze zelf zijn daarin. Ze krijgen daardoor reële verwachtingen en kunnen zelfvertrouwen opbouwen, voor hun latere relaties. Dat dat proces een jaar opschuift is natuurlijk geen enkel probleem, maar dat wordt het wel als ze de taal en het zelfvertrouwen missen om seksuele relaties aan te gaan.

Rapport