Gepubliceerd door Justine Pardoen in Ouders

Zelf een ouderavond verzorgen?

1. Bepaal het doel en het thema van de avond

Een ouderavond wordt doorgaans opgehangen aan een algemeen thema, zoals ‘Kinderen en sociale media’. Met dat thema kun je alle kanten op. Dat lijkt handig, maar heeft het risico dat de informatie nergens concreet wordt. Vaak maken ouders of leerkrachten zich zorgen naar aanleiding van een concrete gebeurtenis op school of recente berichten in de media. Dat kunnen handige uitgangspunten zijn om de ouderavond goed af te bakenen. Probeer de avond zo concreet en bij voorkeur zo actueel mogelijk te houden.

Bijvoorbeeld:

• Wat is digitaal pesten en wat kun je ertegen doen?
• Sociale media en huiswerk: hoe zorg ik dat mijn kind gefocust blijft en zich niet laat afleiden?
• Hoe brengt de school leerlingen 21e eeuwse vaardigheden bij?

Als blijkt dat ouders toch behoefte hebben aan een wat bredere insteek, dan kun je altijd nog kiezen voor een algemeen thema, zoals ‘Tieners en sociale media: zegen of zorg?’. Vraag je daarbij wel altijd af wat precies je doel is. Wil je ouders voorlichting geven over internet-zaken op school? Of wil je een discussie-avond over hoe jongeren sociale media gebruiken? Wil je discussie tussen ouders onderling, of wil je ook het docententeam daarbij betrekken? Ouders stellen er meestal prijs op als er ook leraren in de zaal zitten.

Tip: wil je een avond die voldoet aan de verwachtingen, inventariseer dan eerst waar ouders behoefte aan hebben. Ongetwijfeld praat je regelmatig met ouders op school, wellicht ook over het onderwerp sociale media. Wat houdt hen nu werkelijk bezig? Op welke vragen willen zij antwoord? Hoe is het met hun kennis over internet gesteld? Vraag het de ouderraad, of praat wat langer door met ouders na schooltijd. Ook zou je een enquête kunnen houden, bijvoorbeeld met behulp van SurveyMonkey of Google Forms.

2. Bepaal de doelgroep

Welke ouders nodig je uit? Een avond op de basisschool kan niet voor alle ouders tegelijk interessant zijn. Informatie over sociale media is vooral van belang voor ouders met kinderen in de groepen 6, 7 en 8. Ouders van jongere kinderen willen waarschijnlijk vooral horen wat de mogelijkheden zijn om een filter op hun pc te installeren en zo ja, welk filter dan? Of ze vragen zich af wat voor moois ze hun kinderen op een tablet kunnen aanbieden, en hoe lang het verantwoord is je kleintje met een scherm bezig te laten zijn.

Een avond op een school voor voortgezet onderwijs zal vooral over Facebook, Twitter en mobiele telefoons gaan. Ouders willen weten waar kinderen mee bezig zijn, hoe je daar als ouder op kunt reageren en hoe je hun intensieve computer- en telefoongedrag wat kunt reguleren. Vaak draait het om de vraag: Hoe praat ik met mijn puber over een onderwerp waar ik zelf niet zoveel van afweet? Ook zijn ouders vaak geïnteresseerd in wat de school leerlingen bijbrengt. Hoe maakt de school zijn leerlingen mediawijs, inzettend op de mogelijkheden? En hoe gaat de school om met problemen?

Tot slot: wil je op de ouderavond alleen ouders van je eigen school? Je kunt ook andere geïnteresseerden uitnodigen. De school profileert zich zo op een positieve manier buiten de schoolmuren. Bovendien is er dan de opkomst groter.

3. Communicatie en PR

Wil je dat ouders (en wellicht andere geïnteresseerden) naar de ouderavond komen, dan is het van belang dat de avond bekendheid krijgt. Niet alleen moeten de ouders weten dat de ouderavond plaatsvindt, ook moet je hen verleiden de ouderavond daadwerkelijk te bezoeken.

Denk niet dat het stormloopt als je in de publiciteit de nadruk legt op de gevaren van sociale media. Risico’s zijn er, uiteraard, net als in de rest van het leven. Maar de internetpraktijk is minder afschrikwekkend dan sommige verhalen doen geloven. Ouders hebben vooral opvoedkundige vragen, blijkt uit de praktijk. Zoals: Hoe lang mag een kind op internet, wat is verantwoord? Of: Hoe zorg je dat je zoon of dochter zich aan afspraken houdt? (Bijvoorbeeld: niet langer dan anderhalf uur per dag.)

Tips:

Dit kun je doen om ouders naar de ouderavond te ‘lokken’:

• Hang tijdig posters op en deel flyers uit met daarop het programma, minimaal een maand van tevoren. En niet alleen op school, maar ook in het buurthuis, de bibliotheek en de supermarkt.
• Mail de ouders, als je over hun mailadressen beschikt.
• Betrek kinderen bij de ouderavond. Geef overdag lessen, die ‘producten’ opleveren (filmpjes, presentaties, tekeningen, etc), die ‘s avonds ‘geëxposeerd’ kunnen worden. Nog beter: organiseer een wedstrijd, en maak ‘s avonds de winnaar bekend. Download deze toolkit voor inspiratie.
• Stuur op tijd een persbericht naar de plaatselijke media (huis-aan-huisbladen, de lokale krant, de regionale krant etc.). Bel nadien nog even met de redactie om te horen of het persbericht goed is aangekomen.

4. Zorg voor goede apparatuur

Als je iets gaat vertellen over sociale media, dan is het natuurlijk wel zo handig als je het een en ander kunt demonstreren. Zorg voor een groot wit scherm om je presentatie zichtbaar te maken, ook voor de mensen achter in de zaal. Met een beamer projecteer je de beelden. Wil je bewegende beelden laten zien, dan moet op de laptop de juiste software beschikbaar zijn. Denk dan ook aan een goed werkende geluidsinstallatie. En je hebt microfoons nodig als er veel mensen komen, voor de spreker en voor de mensen in de zaal die een vraag willen kunnen stellen.

Bespaar je de moeite dit allemaal zelf te regelen. Vraag je ICT-coördinator om de technische kant van de zaak op zich te nemen. Dan kun jij je concentreren op je verhaal en/of je rol als discussieleider.

Tip: Misschien heeft je school geen internet-faciliteiten, of zijn er andere redenen waarom je geen echte demonstratie kunt geven. In dat geval kun je ook schermafdrukken van relevante websites gebruiken. Het belangrijkste voor een ouderavond over sociale media zijn niet de sociale media zelf, maar het feit dat ouders en school er met elkaar over praten.

5. Kies een goede spreker

Het ligt misschien voor de hand dat de ICT-coördinator de ouderavond inleidt. Waarschijnlijk is hij technisch het meest onderlegd. Maar wat kinderen op internet doen, is méér dan een technisch verhaal. Ouders en leerkrachten moeten ook opvoedkundig worden bijgepraat.

Een voorbeeld: Pesten via internet is bijna als pesten op het schoolplein. Je moet er regels voor opstellen (wat mag wel en wat mag niet), en je moet er met elkaar afspraken over maken, zoals wie op school de vertrouwenspersoon is waar een kind heen kan als het via internet wordt gepest? Dit soort discussies kan dan ook heel goed door een gewone leerkracht worden geleid. Hij of zij weet immers het beste wat er speelt in de klas.

Toch een deskundige huren?
Laat je de ouderavond toch liever aan professionele specialisten over, informeer dan naar de mogelijkheden die wij, het team van Bureau Jeugd & Media, je te bieden hebben. Wij hebben een groep van zeer ervaren sprekers.

6. Maak een gevarieerd programma

Je hebt een keuze gemaakt voor een thema, bijvoorbeeld: Focus! Hoe leer je pubers effectief met sociale media omgaan? Vervolgens werk je dit thema uit tot een scenario. Voor een geslaagde ‘performance’ is het raadzaam om de volgende elementen in je presentatie op te nemen:

Interactie
Alleen een lezing is onvoldoende: je moet de deelnemers erbij betrekken, zo verlevendig je de avond. Een discussie aan het einde van je presentatie is wel het minimum, maar er kan meer.

Begin met een internet-quiz, bijvoorbeeld met behulp van Quizlet. Stel gedurende de avond drie weetjes-vragen aan de ouders. Je kunt tijdens de ouderavond ook de smartphones van ouders als stemkastjes inzetten via Socrative of Pinnion.

Interactief theater
Met behulp van interactief theater kun je situaties uit de praktijk laten zien: gesprekken tussen ouders en hun kind. Ouders kunnen meedoen om een scène een andere wending te geven. Bureau Jeugd & Media werkt ook met acteurs. Vraag ernaar!

Schakel leerlingen in
Kinderen doen het altijd goed op bijeenkomsten van volwassenen. Laat een handige leerling (daar zijn er genoeg van) tekst en uitleg geven, bijvoorbeeld over hun gebruik van Facebook en Snapchat. Of laat ze vertellen over hun favoriete apps (basisschool). Een tiener kan een workshop ‘Hoe haal je alles uit Facebook?’ geven.

Heb je een digitaal talent op school, die honderden euro’s per week verdient met zijn app of YouTube-kanaal? Geef hem of haar spreektijd en vraag om advies.

7. Geef de deelnemers iets mee

Na afloop van de ouderavond moeten de deelnemers alles rustig kunnen overdenken en er eventueel op kunnen terugkomen. Geef ze dus iets mee voor thuis.

Bijvoorbeeld:

De brochures van Mijn Kind Online/Kennisnet. De meeste zijn alleen nog te downloaden, maar regelmatig zijn brochures op papier tegen lage kosten te bestellen zodat ze kunnen worden uitgedeeld. Zoals nu de brochure over Digitaal pesten, zie hier.
Een exemplaar van het miniboekje met mediawijze tips voor thuis (leeftijd basisschool), zie hier.